Maj 2025 przyniósł prawdziwy „reset” w relacjach handlowych między Unią Europejską a Wielką Brytanią. Nowe porozumienie między obiema stronami skutkuje istotnymi zmianami w zakresie kontroli sanitarnych i fitosanitarnych produktów rolno-spożywczych. To wydarzenie wyznacza nowy etap w historii powiązań gospodarczych po Brexicie.
Co się zmienia?
🚚🍏 Wielka zmiana w kontrolach żywności i roślin na granicy UK-UE! 🍇🚛
1. Dostosowanie przepisów UK do standardów UE
W maju 2025 r. Londyn zgodził się na niemal pełne dostosowanie przepisów sanitarnych i fitosanitarnych do unijnych norm. W praktyce oznacza to uproszczenie procedur i zbliżenie się do modelu wspólnego obszaru sanitarnego (SPS).
2. Zniesienie większości kontroli eksportowych
Eksporterzy z UE zyskają znaczące ułatwienia:
Brak obowiązku certyfikatów dla większości owoców, warzyw, mięsa i nabiału.
Wino i ryby pozostają wyjątkami – nadal wymagają dokumentacji.
3. Wstrzymanie nowych kontroli importu
Brytyjski rząd ogłosił zamrożenie planowanych kontroli produktów średniego ryzyka (np. świeże warzywa i owoce) co najmniej do 2027 roku. To oznacza utrzymanie płynności łańcuchów dostaw.
4. Nowy model kontroli – BTOM
BTOM (Border Target Operating Model) to nowoczesny system graniczny, który wprowadza:
Cyfryzację dokumentów,
Ograniczenie fizycznych kontroli tylko do produktów wysokiego ryzyka,
Losowe kontrole dla pozostałych kategorii produktów.
5. Kategoryzacja produktów według poziomu ryzyka
Im niższe ryzyko zdrowotne, tym mniej formalności:
Produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego z UE mają niższy priorytet kontroli,
Zyskują uproszczony tryb odprawy celnej, co skraca czas dostaw.
6. Korzyści dla biznesu i konsumentów
Eksperci zauważają szereg pozytywnych skutków dla handlu UE–UK:
Skrócenie czasu odpraw,
Redukcję kosztów biurokratycznych,
Potencjalny spadek cen żywności,
Większą odporność łańcucha dostaw na zakłócenia.
7. Co pozostaje bez zmian?
Dokumentacja dla produktów wysokiego ryzyka,
Konieczność śledzenia przepisów dla wybranych kategorii (np. ryby, wino).
Podsumowanie: Reset handlu UE–UK w 2025 roku
To ogromny krok naprzód zarówno dla eksporterów i importerów, jak i dla konsumentów. Nowe porozumienie UE–UK wprowadza większą stabilność, przewidywalność i efektywność w handlu transgranicznym, co może obniżyć koszty i poprawić dostępność produktów żywnościowych po obu stronach Kanału.
👉 Śledź nas, by być na bieżąco z praktycznymi zmianami w handlu i logistyce między UE a UK!
Źródła:
[1] Wiescirolnicze.pl, [2] Brexit.gov.pl, [3] Foodfakty.pl, [4] Londynek.net, [5] Gov.pl/PIORiN, [6] Gov.pl/WSSE, [7] Intermodalnews.pl, [8] Gov.uk, [9] Warzywa.pl, [10] Transport-manager.pl
