Maj 2025 przyniósł prawdziwy „reset” w relacjach handlowych między Unią Europejską a Wielką Brytanią. Nowe porozumienie między obiema stronami skutkuje istotnymi zmianami w zakresie kontroli sanitarnych i fitosanitarnych produktów rolno-spożywczych. To wydarzenie wyznacza nowy etap w historii powiązań gospodarczych po Brexicie.
Co się zmienia?
🚚🍏 Wielka zmiana w kontrolach żywności i roślin na granicy UK-UE! 🍇🚛
1. Dostosowanie przepisów UK do standardów UE
W maju 2025 r. Londyn zgodził się na niemal pełne dostosowanie przepisów sanitarnych i fitosanitarnych do unijnych norm. W praktyce oznacza to uproszczenie procedur i zbliżenie się do modelu wspólnego obszaru sanitarnego (SPS).
2. Zniesienie większości kontroli eksportowych
Eksporterzy z UE zyskają znaczące ułatwienia:
-
Brak obowiązku certyfikatów dla większości owoców, warzyw, mięsa i nabiału.
-
Wino i ryby pozostają wyjątkami – nadal wymagają dokumentacji.
3. Wstrzymanie nowych kontroli importu
Brytyjski rząd ogłosił zamrożenie planowanych kontroli produktów średniego ryzyka (np. świeże warzywa i owoce) co najmniej do 2027 roku. To oznacza utrzymanie płynności łańcuchów dostaw.
4. Nowy model kontroli – BTOM
BTOM (Border Target Operating Model) to nowoczesny system graniczny, który wprowadza:
-
Cyfryzację dokumentów,
-
Ograniczenie fizycznych kontroli tylko do produktów wysokiego ryzyka,
-
Losowe kontrole dla pozostałych kategorii produktów.
5. Kategoryzacja produktów według poziomu ryzyka
Im niższe ryzyko zdrowotne, tym mniej formalności:
-
Produkty pochodzenia roślinnego i zwierzęcego z UE mają niższy priorytet kontroli,
-
Zyskują uproszczony tryb odprawy celnej, co skraca czas dostaw.
6. Korzyści dla biznesu i konsumentów
Eksperci zauważają szereg pozytywnych skutków dla handlu UE–UK:
-
Skrócenie czasu odpraw,
-
Redukcję kosztów biurokratycznych,
-
Potencjalny spadek cen żywności,
-
Większą odporność łańcucha dostaw na zakłócenia.
7. Co pozostaje bez zmian?
-
Dokumentacja dla produktów wysokiego ryzyka,
-
Konieczność śledzenia przepisów dla wybranych kategorii (np. ryby, wino).
Podsumowanie: Reset handlu UE–UK w 2025 roku
To ogromny krok naprzód zarówno dla eksporterów i importerów, jak i dla konsumentów. Nowe porozumienie UE–UK wprowadza większą stabilność, przewidywalność i efektywność w handlu transgranicznym, co może obniżyć koszty i poprawić dostępność produktów żywnościowych po obu stronach Kanału.
👉 Śledź nas, by być na bieżąco z praktycznymi zmianami w handlu i logistyce między UE a UK!
Źródła:
[1] Wiescirolnicze.pl, [2] Brexit.gov.pl, [3] Foodfakty.pl, [4] Londynek.net, [5] Gov.pl/PIORiN, [6] Gov.pl/WSSE, [7] Intermodalnews.pl, [8] Gov.uk, [9] Warzywa.pl, [10] Transport-manager.pl