Finanse i podatki dla firm międzynarodowych
Jak działa VAT w UK (PVA, VAT OSS w UE)
Wprowadzenie
Po Brexicie system podatku VAT w Wielkiej Brytanii został całkowicie odseparowany od systemu unijnego. Dla polskich eksporterów i importerów oznacza to konieczność odrębnej rejestracji i rozliczeń. Choć zasady naliczania VAT są podobne (standardowa stawka 20%, stawki obniżone 5% i 0%), to UK nie uczestniczy w systemach OSS/IOSS działających w UE.
1. Rejestracja VAT w UK i progi
- Próg rejestracji dla lokalnych firm: £90 000 rocznie (od 2024).
- Dla firm zagranicznych: brak progu – obowiązek rejestracji powstaje od pierwszej sprzedaży w UK.
- Numer VAT jest niezbędny do korzystania z Postponed VAT Accounting (PVA).
2. Postponed VAT Accounting (PVA)
- Mechanizm od 2021 r. pozwalający importerom nie płacić VAT przy odprawie, lecz rozliczyć go w deklaracji VAT i natychmiast odliczyć.
- Poprawia płynność finansową – nie trzeba „zamrażać” 20% wartości towaru.
- Wymagania: numer VAT UK, numer EORI GB, odpowiednia adnotacja w zgłoszeniu celnym.
3. VAT OSS (One Stop Shop) w UE
- System od lipca 2021 r. umożliwia rozliczanie VAT B2C w całej UE z jednego kraju.
- Limit sprzedaży zagranicznej: €10 000 rocznie.
- Ułatwia polskim firmom handel w UE, ale nie obejmuje Wielkiej Brytanii.
- Wyjątek: Irlandia Północna – wciąż obowiązuje VAT UE na towary (zgodnie z Protokołem z Belfast).
4. Małe przesyłki i marketplace
- UK zniosło zwolnienie VAT dla przesyłek ≤£15.
- Dla przesyłek do £135 sprzedawanych przez marketplace (Amazon, eBay) – to platforma nalicza i odprowadza VAT.
- Dla towarów >£135 – VAT importowy płaci klient lub sprzedawca (jeśli stosuje DDP).
5. Eksport i import – podstawowe zasady
- Dostawy z UE do UK = eksport (0% VAT w UE).
- Import w UK = VAT należny do rozliczenia.
- Usługi: podlegają zasadzie miejsca odbiorcy – brak systemu MOSS dla UK, możliwa konieczność osobnej rejestracji.
6. VAT w praktyce – wskazówki dla firm
✅ Zarejestruj się do VAT UK, jeśli sprzedajesz bezpośrednio do konsumentów.
✅ Korzystaj z PVA – poprawi to Twoją płynność.
✅ Wysyłając do UE – używaj OSS, aby uniknąć wielu rejestracji VAT.
✅ Pamiętaj o specjalnych zasadach dla Irlandii Północnej.
✅ Zlecaj księgowość lokalnym doradcom w UK – uprości to rozliczenia kwartalne/miesięczne.
VAT w Wielkiej Brytanii działa podobnie jak w UE, ale wymaga osobnych procedur. Największą różnicą jest brak OSS/IOSS w UK, a więc konieczność odrębnej rejestracji VAT. Z drugiej strony, PVA daje importerom znaczącą ulgę. Dobrze zaplanowana polityka podatkowa i logistyczna pozwala uniknąć kosztownych błędów i utrzymać konkurencyjność polskich firm na rynku brytyjskim.